Województwo Śląskie w kwietniu uruchomiło pierwsze nabory wniosków o dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027. To długo oczekiwana chwila dla samorządów, organizacji pozarządowych, a także przedsiębiorców, którzy już wkrótce będą mogli skorzystać ze środków unijnych w swoich firmach.

 

 

Zielone światło dla funduszy

 

Pierwsze zapisy nowego programu regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim powstawały już w 2019 r. i przeszły długą i wyboistą drogę do momentu, kiedy 5 grudnia 2022 r. Frans Timmermans podczas swojej wizyty w Katowicach oficjalnie ogłosił przyjęcie programu przez Komisję Europejską. Zanim to jednak nastąpiło, były miesiące ciężkiej pracy, negocjacji, uzgodnień, poprawek i konsultacji, w których uczestniczyli również przyszli beneficjenci programu. W lutym 2022 odbyły się 3 spotkania poprzedzające konsultacje społeczne dla partnerów gospodarczych, samorządowych i społecznych Województwa Śląskiego – wzięło w nich udział ponad 600 osób, które pomogły wypracować nową wersję programu. Następnie od kwietnia do maja przeprowadzono konsultacje otwarte dla wszystkich mieszkańców województwa. W tym czasie Urząd Marszałkowski otrzymał prawie 300 uwag do zaproponowanych zapisów, co zapoczątkowało dalszy proces dostosowywania treści programu, aż do jego ostatecznej wersji. Grudniowa akceptacja Komisji Europejskiej oznaczała zielone światło dla wydatkowania nowej puli środków unijnych w województwie. To aż 5,14 mld euro, które przez najbliższe 7 lat zostaną zainwestowane w dalszy rozwój regionu.

 

Nowe rozdanie

 

Śląskie po raz kolejny może się poszczycić największym w kraju programem regionalnym. Na sumę wszystkich dostępnych w województwie środków złożyły się aż 3 fundusze – są to, podobnie jak w poprzednich latach, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Społeczny+, a także zupełne novum, jakie stanowi Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. To właśnie temu ostatniemu Śląskie zawdzięcza rekordową alokację – fundusze na transformację społeczno-gospodarczą regionu wynoszą ponad 2,12 mld euro (ok. 41% środków w programie). Nie jest więc zaskoczeniem, że wobec wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu, promocji polityki dekarbonizacyjnej oraz wysokości środków przeznaczonych na realizację celów o charakterze proekologicznym, to właśnie sprawiedliwa transformacja będzie w najbliższych latach głównym priorytetem województwa śląskiego, które wciąż jest największym regionem węglowym w całej Europie. Zielone i innowacyjne Śląskie Wsparcie na transformację województwa będzie ukierunkowane na kluczowe dla regionu cele, spośród których należy wymienić m.in. rozwój energetyki opartej o odnawialne źródła energii, niwelowanie wpływu działalności przemysłowej na środowisko, ponowne wykorzystanie zdegradowanych terenów przemysłowych czy łagodzenie negatywnych skutków transformacji dla społeczeństwa. Dotacje unijne z zakresu sprawiedliwej transformacji nie ominą również przedsiębiorców, którzy będą mogli pozyskać środki na rozwój wysokich technologii oraz neutralnej klimatycznie innowacyjności, dywersyfikację działalności gospodarczej (w tym: inwestycje produkcyjne, logistyczne i działania badawczo-rozwojowe), wzmacnianie potencjału i konkurencyjności MŚP, inwestycje wykorzystujące potencjał endogeniczny podregionów górniczych oraz wsparcie dla tworzenia i prowadzenia nowych firm.

 

Znaczne środki zostaną skierowane również na innowacje i cyfryzację (376 mln euro), transport (514 mln euro), efektywność energetyczną i gospodarkę niskoemisyjną (703 mln euro) oraz wsparcie dla osób bez zatrudnienia (281 mln euro), potrzebujących przebranżowienia, zmiany kwalifikacji zawodowych lub szkoleń (252 mln euro*). Dużą rolę będzie odgrywać nowa inicjatywa Komisji Europejskiej – ALMA, która zakłada aktywizację młodych bezrobotnych poprzez praktyki zawodowe w innym kraju UE. Planowane są również działania zmierzające do poprawy sytuacji kobiet na rynku pracy oraz kształcenie osób dorosłych poprzez Bazę Usług Rozwojowych.

 

Projekty na start

 

Do programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego dołączono również listę projektów, których realizacja ma strategiczne znaczenie dla rozwoju województwa. Za ich realizację odpowiadać będzie Samorząd Województwa Śląskiego lub jednostki mu podległe. Jednym z takich kluczowych projektów jest zeroemisyjny tabor kolejowy, na którego zakup już w kwietniu ogłoszony zostanie nabór o wartości ponad 660 mln zł. Za realizację projektu odpowiedzialny będzie regionalny przewoźnik – Koleje Śląskie sp. z o.o. Aż 67 z planowanych na ten rok naborów wniosków o dofinansowanie będzie się odbywało w trybie niekonkurencyjnym, tzn. że będą dotyczyły takich projektów, które zrealizować będzie mógł tylko jeden odgórnie wskazany podmiot – wsparcie otrzyma m.in. Planetarium Śląskie, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, Śląski Ośrodek Adopcyjny czy Śląski Fundusz Rozwoju. Ten ostatni podejmie się zaprojektowania i wdrożenia voucherów dla przedsiębiorców, które będą mogli wykorzystać m.in. na usługi proinnowacyjne i rozwojowe. W kwietniu br. ogłoszono nabór dedykowany wskazanym w programie, dużym przedsiębiorstwom – cel: łagodzenie skutków transformacji. Na 16 maja natomiast planowany jest pierwszy otwarty nabór dla MŚP. Pomiędzy wnioskodawców rozdzielonych zostanie ponad 400 mln zł, które mają zostać zainwestowane w makroinwestycje przyczyniające się do transformacji regionu.

 

Przed każdym naborem będą organizowane spotkania informacyjne i szkolenia z zakresu zakładania konta w Lokalnym Systemie Informatycznym oraz pisania i składania wniosku o dofinansowanie.

 

*kwoty w nawiasach odnoszą się do głównych celów programu – szkolenia i przebranżowienia osób dorosłych są jednym z kilku celów szczegółowych dla celu głównego – wsparcie edukacji w województwie śląskim; co oznacza, że wskazane środki (252 mln euro) oprócz kształcenia dorosłych zostaną również zainwestowane w takie cele, jak: wsparcie szkolnictwa zawodowego, kształcenie ogólne czy edukacja przedszkolna.

 

Więcej informacji o naborach i planowanych szkoleniach można znaleźć na: www.funduszeUE.slaskie.pl

 

 

Fundusze Europejskie dla Śląskiego to olbrzymia szansa dla całego województwa na zrobienie milowego kroku do przodu pod względem rozwoju nowych, innowacyjnych technologii w firmach i wzmocnienia konkurencyjności śląskiej gospodarki na arenie międzynarodowej. Środki unijne na okres programowania 2021-2027 pozwolą nam na skuteczne odejście od tych gałęzi przemysłu, które z biegiem lat stawały się coraz mniej rentowne, a coraz bardziej kosztowne, zarówno dla środowiska naturalnego, jak i jakości życia w regionie. Wspólnie z Funduszami Europejskimi tworzymy lepszą przyszłość dla województwa śląskiego – podkreśla Jakub Chełstowski, Marszałek Województwa Śląskiego.

 

Foto: UMWS

 

 

 

Artykuł ukazał się w marcowym wydaniu kwartalnika „Business HUB”.

 

Wersja online numeru do pobrania: CZYTAJ TUTAJ.

 

 

Najnowsze